Epizyotomi Yarasının İyileştirilmesinde Kullanılan Non-Farmakolojik Yöntemler

Problem tanımı ve Amaç: Epizyotomi, bebek başı doğarken perinede bulbo-kavernos kasına yapılan insizyondur. Epizyotomi doğum eyleminde ikinci en sık uygulanan işlem olduğundan dolayı yara bölgesinde enfeksiyon, ağrı, laserasyon, inkontinans ve yara kenarlarında açılma gibi sorunlar sık görülmektedir. Bu derlemedeki amaç, epizyotominin iyileşmesini olumlu yönde etkileyen ve epizyotominin yarattığı ağrı hissini gidermede kullanılabilecek yöntemleri yapılan farklı çalışmalar ışığında sunmaktır. Yöntem: Bir üniversitesinin internet erişim ağı üzerinden epizyotomi anahtar kelimesiyle ScienceDirekt, PubMed, Google Akademik, Cochrane Library arama motorlarında İngilizce ve Türkçe dillerinde tarama yapılmıştır. Araştırmaya, Ocak 2008-Ocak 2018 tarih aralığında ulusal ve uluslararası dergilerde yayınlanmış konu ile ilgili çalışmalar dahil edilmiştir. Konu ile ilgili 1 prospektif, 1 retrospektif, 1 sistematik inceleme, 2 tanımlayıcı, 18 randomize kontrollü olmak üzere 23 çalışmaya ulaşılmıştır. Bulgular: Epizyotomi yarasının hızlı iyileşmesi ve perineal ağrı hissinin azalmasında lavanta yağının, yeşil çay kreminin, papatya kreminin, tarçının, TENS’in, ananas enzimlerinin karışımı olan bromelainin, kriyoterapinin etkili olduklarını saptamışlardır. Ayrıca soğuk jel ped uygulamasının, nemli sıcak uygulamanın, buz uygulamasının, virtual reality ve hipnoz uygulamasının epizyotomi yarasının iyileşmesinde olumlu etki gösterdiklerini, ağrı düzeyinin azaltılmasına yönelik etkili ve kullanışlı oldukları belirlenmiştir. Sonuç: Epizyotomi yarasının iyileşmesinde geçmişten günümüze birçok yöntem denenmiş ve uygulanmıştır. Yapılan kanıta dayalı araştırma sonuçlarının mesleki eğitim programlarında ve uygulama rehberlerinde yer alması önem taşımaktadır. Akademisyen, klinisyen ebe/hemşire ve diğer uygulayıcıların işbirliği ile daha ileri düzeyde çalışmaların yapılması ve araştırma sonuçlarının pratikte kullanılması önerilmektedir.