Hemodiyaliz Hastalarının Aile Değerlendirmeleri ve Aile Danışmanlığı Gereksinimleri Üzerine Bir Çalışma

Bu araştırmanın amacı, hemodiyaliz hastalarının psikososyal boyutlarıyla kapsamlı bir şekilde aile değerlendirmelerini yapmak ve aile danışmanlığına olan gereksinim durumlarını ortaya çıkarmaktır. Çalışma, nicel araştırma yöntemine uygun olarak tasarlamış olup tarama modellerinden ilişkisel tarama modeline göre planlanmıştır. Bu doğrultuda Konya il merkezinde faaliyette bulunan biri kamu diğeri özel sektöre ait iki hemodiyaliz ünitesinde tedavi görmekte olan ve olasılık temelli örnekleme türünden eleman örnekleme tekniği ile seçilen 144 hemodiyaliz hastasına yüz yüze Anket Formu ve Aile Değerlendirme Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmada hemodiyaliz hastalarının %62,50’sinin aile danışmanlığı hizmeti istediği belirlenmiştir. Hastalar kendilerine aile danışmanlığı hizmeti sağlanması durumunda aile danışmanı ile ailede kaliteli zaman geçirememe (%76,39), stresle başa çıkamama (%75,0) ve maddi sorunlar yaşama (%73,61) gibi konuları öncelikle konuşmak istediklerini belirtmişlerdir. Bununla birlikte araştırmada; cinsiyet, eğitim durumu, çocuk sahibi olma durumu, çalışma durumu, aylık gelir, hemodiyaliz seans sayısı, hemodiyaliz dışında hastalığa sahip olma, aile danışmanlığı hizmeti isteme durumu ve hastaların geleceğe ilişkin bakışı ile Aile Değerlendirme Ölçeği’nden ve alt ölçeklerinden aldıkları puanlar arasında anlamlı bir farkın (p<0.05) olduğu saptanmıştır. Araştırmada ulaşılan sonuçlar doğrultusunda; acilen hemodiyaliz merkezlerinde tedavi gören hastalara aile danışmanlığı hizmetine yönelik çeşitli olanaklar sunulması (hizmetin tanıtılması, aile danışmanlığı hizmetlerinden yararlanmak isteyenler için yönlendirmelerin yapılması, bu hizmeti de sunabilecek psikolog, sosyal hizmet uzmanı gibi profesyonellerin zorunlu olarak çalıştırılması vb.) önerilmektedir. Hemodiyaliz hastalarının aile boyutunu çeşitli yönleriyle inceleyecek, derinlemesine bilgi elde etmeye olanak sağlayacak nitel ve karma yöntemlerle yeni araştırmaların yapılması ve bu konunun çeşitli disiplinler ve farklı perspektiflerle ele alınması önemli görülmektedir.