Farmakogenetik Yönden Bireyler Arası Farmakokinetik Varyasyonlar

Abstract

Farmakogenetik (PGx), genetik varyasyonlar ve bunların bireyler arasında oluşturduğu ilaç yanıtı farklılıkları ile ilgilenir. İlaç metabolizmasından sorumlu enzimlerin keşfi ve bu enzimleri kodlayan DNA dizilimlerinin araştırılması bireysel tedavi stratejilerinin oluşturulmasını sağlar. İlaç metabolizmasından sorumlu sitokrom 2B6, sitokrom 2C9, sitokrom 2C19, sitokrom 2D6, sitokrom 3A4, N-asetil transferaz, dihidropirimidin dehidrogenaz, tiopurin metiltransferaz, 5’-difosfat (UDP)-glukuronoziltransferaz ve katekol-O-metil transferaz enzim polimorfizleri ilacın farmokokinetik özelliğini etkileyerek bireyler arası ilaç yanıtı farklılıklarına neden olabilirler. PGx çalışmaların temelini oluşturan ilk örnekler N-asetil transferaz ve sitokrom 2D6 polimorfizmleridir. İlaç seçiminde ciddi farmakokinetik farklılıklara neden olan enzim polimorfizmlerinin göz önünde bulundurulması tedavi başarısını artırmak ve advers/toksik reaksiyon riskini önlemek açısından önemlidir. Yaklaşık 50 yıl önce temelleri atılan farmakogenetik ile ilgili çalışmalar gen teknolojisinin gelişmesi ile günümüzde daha önemli bir hale gelmiştir. Teknolojik gelişmeler sayesinde hızlanan farmakogenetik çalışmalar ile bireye özgü ilaç seçimi farmakogenetiğin ikinci 50 yılı içerisinde daha fazla gelişme kaydederek önemli bir parametre olacaktır.