KADINLARDA TRAVMATİK DOĞUM ALGISI VE POSTPARTUM DEPRESYON İLE İLİŞKİSİ

Abstract

Amaç: Bu çalışma, kadınların travmatik doğum algısı düzeyini, bu duruma etki eden faktörleri belirlemek ve postpartum depresyonla ilişkisini ortaya koymak amacıyla planlanmıştır. Yöntem: Araştırma, 1 Mart 2018 – 1 Şubat 2019 tarihleri arasında, Konya ili merkez ilçelerinde, çalışmaya gönüllü, 550 adet postpartum birinci ayında olan kadınlar ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak; genel ve obstetrik bilgilerin ele alındığı anket formu ile, Travmatik Doğum Algısı Ölçeği (TDAÖ) ve Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği (EDSDÖ) kullanılmıştır. Veriler araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS (versiyon 24.0) istatistik paket programında değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmamızda, kadınların, yaş ortalaması 28.25±5.242 yıl olduğu, %85.6’sının 19 yaş ve üzerinde evlendiği, %35.8’inin üniversite mezunu olduğu, %65.8’inin gelirinin giderine denk olduğu, %59.60’nın multipar olduğu, %58.40’nın vajinal doğum yaptığı, %80.20’sinin gebeliğinin planlı olduğu, %79.80’nin gebeliği süresince herhangi bir sorun yaşamadığı tespit edildi. Çalışmaya alınan kadınların travmatik doğum algısı ölçek puan ortalamaları; 63.45±28.116, ortanca değeri 65 ve görülme sıklığı %33.8 olarak bulundu. Doğum şekli, gebeliğin planlı olma durumu, gebelik izlemlerini yapan kişi, doğum yapılan yer, doğum konusunda bilgi alma durumu ve alınan bilginin yeterli olup olmadığı, bilgi alınan kaynaklardan; kitap ve doğuma hazırlık gruplarında travmatik doğum algısı ölçek puanları açısından fark anlamlı bulundu (p<0.05). Edinburgh doğum sonrası depresyon ölçeğine 13 ve üzeri puan veren %25.3 kadında doğum sonrası depresyon riski vardı. Travmatik doğum algısı ve EDSDÖ arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu saptandı (p<0.05). Yüksek ve çok yüksek düzeyde travmatik doğum algısı yaşayan kadınlarda postpartum depresyon yaşama ihtimalinin 4-5 kat arttığı belirlendi (p<0.05). Sonuç: Araştırmamızda, kadınların üçte birinin travmatik doğum algısı yaşadığı ve travmatik doğum algısı düzeyi arttıkça postpartum depresyon riskinin de arttığı saptanmıştır.