Fast food restoranlarında aydınlatma tasarımı: Antalya örneği

Aydınlatma, fizyolojik, psikolojik ve estetik etkileri nedeniyle mimari tasarımın vazgeçilmez bir unsuru olarak kabul edilir ve mekânda istenilen atmosferin oluşturulmasında anahtar bir rol oynar. Aydınlatma tasarımının en iyi şekilde yapılması genelde en iyi görme koşullarının oluşturulması anlamına gelmektedir. Bu uygun koşulları sağlamak için ise aydınlatmada doğal ve yapay ışığın doğru şekilde kullanılması gereklidir. Çoğunlukla restoranlarda da uygun aydınlatma tasarımları kullanılarak müşteriler için rahat bir ortam sağlamak ve yiyeceklerin doğal renginin görülmesini amaçlanmaktadır. Fast Food tarzı yemeğin temelini ise restoranlarda harcanan vaktin süresini kısaltan, çabucak tüketilebilen ya da paket halinde yanımıza alabileceğimiz ön pişirim yapışmış yemekler oluşturur. Hız ve çabukluk Fast Food felsefesinin ayırt edici özelliklerini oluşturmaktadır. Bu, fast food restoranlarda aydınlatma yoluyla müşterilerin daha fazla ve daha hızlı yemeye ikna edilmesi gerektiği anlamına gelmektedir. Bu çalışmayla bu çerçeve dahilinde Fast Food restoranlarındaki aydınlatma stillerinin araştırılması amaçlanmaktadır. Fast Food restoranlardaki yapay ve doğal ışık kaynakları ve ışıklandırma koşulları incelenerek, bu tarz restoranlarda kullanılan aydınlatma elemanları örneklendirilmiş ve görsel konforu sağlamak için gerekli durumlar standart veriler eşliğinde incelenmiştir. Bu bağlamda Antalya'da bulunan iki Fast Food Restoranı seçilerek, iç mimarisi değiştirilmeden mevcutta bulunan aydınlatma elemanları ve aydınlatmayı iyileştirmek için sunulan aydınlatma elemanları ve özellikleri hakkında bilgi verilmiştir. Bu bilgiler ışığında seçilen iki örnek için hem mevcut hem de öneri olarak sunulan aydınlatma elemanlarının DİAlux programında aydınlık düzeyleri hesaplanarak olumlu ve olumsuz sonuçları değerlendirilmiştir. Because of its physiological and psychological effects, illumination is considered as an indispensable element of design and it plays a key in creating the atmosphere of space as desired. The best lighting design implies to provide the best visual conditions and to create these conditions natural and artificial light sources should be used properly. Commonly, by using light design in restaurants, it is aimed to present a comfortable environment to the customers and to show them the natural colors of the foods. But fast-food dining style is generally based on pre-cooked meals which can be consumed quickly or can be taken away in a packaged form, which reduces the time spent in the restaurant. Speed and quickness are the distinctive marks of the Fast Food philosophy. It means in fast food restaurants it is necessary to entices customers to eat more and faster by designing an appropriate illumination. In this framework, it is aimed in this study to research illumination styles used in fast-food restaurants. Artificial and natural light sources and lighting conditions in fast food restaurants were examined, lighting elements used in such restaurants were sampled and the conditions required to provide visual comfort were also examined with standards. In this context, two Fast Food Restaurants in Antalya are chosen to examine and without any change in their interior architecture, informations have been given about the existing lighting elements and the lighting elements offered to improve the lighting. In light of this information, the illumination levels of both the present and the proposed lighting elements of the two selected samples were calculated in the DIAlux program and their positive and negative results were evaluated.