Çocukların İletişim Araçları ve İnternet Kullanma Durumu ile Aile-Çocuk İnternet Bağımlılık Düzeyler

Abstract

Teknolojinin yaygınlaşması ile birlikte bilgisayar çocukların dünyasında önemli yer edinmiştir. Araştırma 5, 6 ve 7. sınıfta öğrenim gören çocukların iletişim araçlarına sahiplik durumunun ortaya konması ve aile-çocuk internet bağımlılık düzeylerinin sosyo-demografik faktörlerle ilişkisini ortaya koymayı amaçlayan betimsel tarama modelinde bir çalışmadır. Araştırmada çocukların iletişim araçlarına sahip olma durumu, internet bağımlılık düzeyleri, çocukların kendilerini ve ebeveynlerin çocuklarını internet bağımlılığı bakımından değerlendirmelerine yer verilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 5, 6 ve 7. sınıfa devam eden çocuklar ile bu çocukların anne veya babaları (n=286) oluşturmaktadır. Araştırmada kişisel bilgi formu ile Eşği (2014) tarafından geliştirilen Aile-Çocuk İnternet Bağımlılığı Ölçeği kullanılmıştır. Çalışma grubundaki ebeveynlerin %38,4’ü 41 yaşından büyüktür, %68,8’inin in bilgisayarı vardır, cep telefonu kullanma oranı %99,6’tür, %33,5’inin interneti kullanma amacı eğlence ve sosyal paylaşımdır. Çalışma grubundaki çocukların %32,5’inde cep telefonu vardır, %6,8’i hafta içi 1 saatten az Tv izlediğini, %87,7’si de 1 saatten az bilgisayar kullandığını belirtmektedir. Çalışma grubundaki çocukların ölçekten aldıkları puan bakımından yaş aralıkları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır (F8-278=27,31 ve p>0.05). Ölçekten alınan değer, çocukların kendilerini internet bağımlısı olarak görmedikleri şeklinde değerlendirilebilir. Çalışma grubundaki ebeveynler, internet kullanımına ilişkin çocuklarının arkadaş ve sosyal çevrelerinden uzak olduğunu; çocuklarının interneti sık kullandığını; çocuklarının internet kullanımı sürelerinin fazlalığına bağlı okul başarısının düştüğünü; internet kullanımını engellediklerinde çocuklarının verdikleri tepkilerin olumsuz olduğunu belirtmektedirler. Ayrıca ebeveynlerin değerlendirmeleri, çocuklarının internet bağımlılığına ilişkin kontrol güçlüğü yaşadıklarına işaret etmektedir. Araştırmada, internetin yoğun kullanımının aile iletişimini etkilediği sonucuna varılmıştır. Bulgular ışığında çocukların teknolojiyi sağlıklı kullanmalarına ilişkin öneriler sunulmuştur.