Küçük Konutlarda Antropometrik Verilere Dayalı Mekân-Donatı-Eylem İlişkisi

Abstract

Bu tez çalışmasında küçük konut kullanıcılarının yaşadığı konutlar ile olan mekânsal uyumu ve yaşam biçimlerine uygunluğu araştırılmıştır. Çalışmanın amacı, küçük konut kullanıcısının konut içi davranışları ile iç mekân sabit donatıları arasındaki ilişkinin varlığını ve niteliğini araştırmayı hedeflemektedir. Tez kapsamında alan çalışması, sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik faktörler sosyal boyutu; fiziksel faktörler ise mekânsal boyutu kapsayacak biçimde çift yönlü bir yaklaşım sürecinde anket ve antropometrik analiz yöntemi ile değerlendirilmiştir. Araştırmanın amaçları doğrultusunda oluşturulan hipotezlerin doğruluğunu ölçmek için Konya ili Selçuklu bölgesinde benzer mekânsal özelliğe sahip küçük konutlarda yaşayan 259 adet kullanıcı ile yüz yüze anket çalışması uygulanmış olup, elde edilen veriler SPSS programında analiz edilmiştir. Ortaya çıkan bulguların mekân tasarımcılarına küçük konutların tasarımın aşamasında dikkate alınacak önemli ölçütler belirlenerek kullanıcı memnuniyetini artıracak, iç mekân ve donatılarının da daha verimli tasarım oluşturmalarında yol gösterici olması amaçlanmaktadır. Çalışma sonucunda; küçük konut kullanıcılarının demografik özelliklerinin tercih ettikleri daire tiplerini etkilediği ve küçük konut tercihinde kullanıcıların konutun konumuna önem verdikleri tespit edilmiştir. Küçük konutta kullanıcıların sabit donatılarında yenileme ya da ekleme yapmadıkları ayrıca mobilya türü, sayısı ve çeşitliliğinde de farklılıkların olmadığı belirlenmiştir. Konut iç mekân sabit donatılarının depolama kapasiteleri konut büyüklüğü arttıkça memnuniyetin de arttığı verilerden elde edilmiştir. Küçük konut kullanıcılarının iç mekân sabit donatı elemanlarına (giriş, mutfak, yatak odası ve banyo dolapları) ait özelliklerinden genel olarak kullanışlı, sağlam ve ergonomik olarak değerlendirildiği belirgin bir şekilde görülmektedir. Ayrıca kullanıcıların mutfak dolaplarını estetik olarak değerlendirmeleri dikkat çekicidir. Konut iç mekân sabit donatı elemanlarında yeterli depolama alanları ve uygun/erişebilir yüzeylerin olması küçük konut kullanıcılarının memnuniyetlerini olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca her bir konutun sabit donatısının boyutları, Türk insan antropometrisine göre farklı erişim şekillerinin (postürlerinin) ölçü verileri dikkate alınarak tasarlandığı ortaya konmuştur.