Kariyer Planlama Sürecinde Kişilik Tercihlerin Rolü: Demografik, Kişilik Ve Kariyer Gelişimi Değişkenlerinin Etkisi

Kariyer, bir insanın çalışma hayatında yer aldığı süre boyunca sürekli olarak kendisini geliştirmesi, yeni vasıf ve beceriler elde etme sürecidir. Dolayısıyla kişinin sahip olduğu yetkinlikler ve becerilerle kendisine hedefler koyması, yaptığı seçimler ve örgüt içerisinde ilerlemesini planlanması kariyer planlamasını oluşturmaktadır. Kariyer seçimi ise psikolojik, sosyolojik ve çevresel faktörler gibi pek çok faktörden etkilenmektedir. Kişinin yeteneği, ilgileri, kişisel özellikleri, değerleri, sosyo-ekonomik yapısı ve cinsiyeti gibi unsurlar kariyer planlamasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu araştırmanın amacı, kariyer planlama sürecinde kişilik tercihlerin rolünü demografik, kişilik ve kariyer gelişimi değişkenleri çerçevesinde incelemektir. Çalışma hayatına hazırlanan ve toplumun önemli bir kesimini oluşturan üniversite öğrencilerinin kariyer planlama sürecinde kişilik faktörlerinin tespit edilmesine yönelik yapılan bu çalışmanın evrenini Konya ilindeki bir vakıf üniversitesinin ön lisans ve lisans öğrencileri oluşturmaktadır. Bu doğrultuda, beş fakülte, bir yüksekokul, iki meslek yüksekokulunun son sınıfında okuyan ve mezun aşamasına gelen 431 öğrenci araştırmaya dâhil edilmiştir. Yapılan test sonuçlarına göre, yaratıcı kişilik özelliklerinin cinsiyete göre farklılaştığı belirlenmiştir. Ayrıca hem yaratıcı kişilik özelliği hem de kariyer çapaları algısı babanın mesleğine göre farklılaşmaktadır. Babaları özel sektörde istihdam edilen katılımcıların, babaları emekli olan katılımcılara göre daha yüksek yaratıcı kişilik özelliklerine sahip olduğu gözlemlenmiştir. Benzer şekilde, babaları lisans mezunu olan katılımcıların, babaları lise mezunu olan katılımcılara göre kariyer çapaları algısı daha yüksektir. Bu bağlamda, kariyer çapaları algısı için babanın eğitim seviyesi önemli bir faktör olabilir.