Prefabrike Ve Geleneksel Ahşap Esaslı Yapım Sistemlerinin Karşılaştırmalı Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi

Abstract

İnşaat sektörü enerji ve kaynak tüketiminde etkin bir rol oynamakla birlikte bina tasarımında yapı malzemelerinin üretimi ve inşaat aşamasında oluşan çevresel etkilerin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Bu bağlamda yapı sektöründe çevresel etkilerin değerlendirilmesi için en etkili yöntem olarak yaşam döngüsü değerlendirme yöntemi öne sürülmüştür. Bu süreçte endüstrileşmiş yapım sistemlerinin yaygınlaşması sonucunda prefabrike yapım sistemlerinin geleneksel yapım sistemlerine alternatif olarak kullanılmasıyla birlikte iki yapım sistemi arasında çevresel etkilerin değerlendirilmesine ihtiyaç olduğu görülmektedir. Tez çalışması kapsamında yaşam döngüsü değerlendirme yöntemine bina ölçeğinde bakılarak, her iki yapım yöntemini kapsayacak şekilde ilgili standartlara göre değerlendirme metodu belirlenmiştir. Literatüre katkı sağlamak amacıyla bu çalışmada, ahşap esaslı prefabrike (ön üretim) ve ahşap esaslı geleneksel (yerinde) yapım sistemi olmak üzere iki farklı yapım sistemiyle oluşturulmuş tek aileli iki konutun yaşam döngüsü değerlendirmesi aracı kullanılarak binaların tüm yaşam döngüsü boyunca çevresel etkilerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Değerlendirme için farklı firmalardan alınan aynı taban alanına sahip prefabrike ve geleneksel sistemle yapılması planlanan iki tek aileli konut kullanılmıştır. Bu çalışmada da yaşam ömrü 100 yıl kabul edilen örnek binalar “One Click LCA” aracı kullanılarak, yaşam döngüsü aşamalarına göre 7 çevresel etki kategorisi özelinde değerlendirilmiş ve karşılaştırma için gerekli bulgulara ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular, farklı yapım sistemleriyle oluşturulan iki konutun 100 yıllık yaşam ömrü boyunca çevresel etkilerinin belirlenmesine ve karşılaştırılmasına olanak sağlamaktadır. Karşılaştırma sonucunda; ahşap esaslı malzeme kullanımının ve prefabrike yapım sisteminin inşaat sektöründeki olumsuz çevresel etkilerin azaltılması yönünde etkili bir yapım sistemi olacağı bulunmuştur.