5-6 Yaş Çocukların Mizaç Özellikleri İle Öz Düzenleme Becerileri Arasındaki İlişkide Ebeveyn Ve Öğretmen Duygu Sosyalleştirme Davranışlarının Aracı Ve Düzenleyici Etkilerinin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı 5-6 yaş aralığındaki çocukların olumsuz mizaç özellikleri ile öz düzenleme becerileri arasındaki ilişkide ebeveyn ve öğretmen duygu sosyalleştirme davranışlarının aracı ve düzenleyici etkilerini belirlemektir. İlişkisel tarama modeli kullanılan çalışmaya Konya ve Karaman illerinde görev yapan 40 öğretmen ve bu illerde çocukları anasınıfına devam eden 196 ebeveyn katılmıştır. Tüm katılımcılar ‘Kişisel Bilgi Formu’nu doldurmuştur. Veri toplama araçları olarak ‘Çocuk Davranış Listesi, Kısa Form’, ‘Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeği’ ‘Çocukların Duygularına Verilen Tepkiler Ölçeği’ kullanılmıştır. Çalışma sonucunda çocukların olumsuz mizaçları ile öz düzenleme becerileri arasında olumsuz bir ilişki tespit edilmiştir. Çocukların olumsuz mizaçları ile öğretmenlerin ceza davranışı arasında negatif; avutma, ödüllendirme, ihmal etme ve büyütme davranışları arasında pozitif ilişki tespit edilmiştir. Çocukların olumsuz mizaçları ile ebeveynlerin ödüllendirme, avutma, cezalandırma, büyütme davranışları arasında pozitif ilişki tespit edilmiştir. Öğretmenlerin cezalandırma davranışı ile öz düzenleme becerileri arasında pozitif; avutma, ödüllendirme, ihmal etme ve büyütme davranışları arasında ise negatif ilişki tespit edilmiştir. Ebeveynlerin cezalandırma, avutma, büyütme, ödüllendirme davranışları ile öz düzenleme becerileri arasında negatif ilişki tespit edilmiştir. Çocukların olumsuz mizaçları ile öz düzenleme becerileri arasında öğretmenlerin ihmal ve ödüllendirme davranışlarının aracı rolü tespit edilmiştir. Çocukların olumsuz mizaçları ile öz düzenleme becerileri arasında öğretmenlerin cezalandırma davranışının düzenleyici rolü tespit edilmiştir. Çocukların olumsuz mizaçları ile öz düzenleme becerileri arasında ebeveynlerin ödüllendirme ve cezalandırma davranışının düzenleyici rolü tespit edilmiştir.