Günümüz (2010-2020) Türk Çizgi Romanlarının Tasarım Elemanları Açısından İncelenmesi

Abstract

Bilinen tarihin başlangıcından beri var olan illüstrasyon, insanoğlunun, kendini ifade etmek için en çok kullandığı yöntemlerden biri olmuştur. Önceleri, gündelik yaşamın bir belirteci olarak kullanılmış olsa da zamanla farklı ihtiyaçlar ortaya çıkmış, bu ihtiyaçlara istinaden yeni üretim alanları doğmuştur. Ortaya çıkan üretim alanlarının her biri, öznel hale gelerek, farklı illüstrasyon türleri oluşmasını sağlamıştır. Tez çalışmasının ilk bölümünde, oluşan bu türler ayrıştırılarak, başlıklar altında toparlanmaya çalışılmıştır. İllüstrasyon türleri, benzer çalışma alanları ve ilgili disiplinler gözetilerek gruplar oluşturulmuş ve bu gruplar, ilgili başlıklar altında toplanmışlardır. Yedi üst başlık ve on beş alt başlık altında toplanan illüstrasyon türleri, bir araya getirilerek bir dizin oluşturulması amaçlanmıştır. Tarih boyunca pek çok dönemde, pek çok evre atlatarak farklı biçimlere bürünen illüstrasyonun, alt türlerinden biri de, günümüzde yaygın olarak kullanılan çizgi romandır. Çizgi roman, hikâye kurgusu sıralı resimler halinde olan, konu bütünlüğü dâhilinde, düzenli olarak devam eden ve birbirini tamamlayan seri illüstrasyonlara denir. İlk örneklerinin ortaya çıkışı oldukça eski olsa da günümüz anlatı üslubu 20. yüzyılın başlarında şekillenmeye başlamıştır. Yüzyıl içerisinde pek çok illüstratör çizgi romanın ifade gücüne katkıda bulunmuş ve hatta çizgi romana yön vermiştir. İllüstratörlerin kişisel tarzları çizgi roman türleri açısından çeşitliliği arttırmıştır. Çizgi roman, ülkemizde de dünyadaki gelişmelere benzer bir gelişim serüveni yaşamıştır. Özellikle son 10 yılda üretilen işler oldukça artmış ve çok çeşitli türde ürünler ortaya çıkmıştır. Araştırmada, çizgi romanın tarihsel alt yapısı, kaynaklar ışığında araştırılarak, günümüzdeki haline nasıl geldiği incelenmiştir. Güncel olarak oldukça yaygın bir şekilde üretilen çizgi romanın özellikle son dönemde, ülkemizde de çok başarılı örnekleri üretilmektedir. Pek çok çizerin dâhil olduğu bu üretim çeşitliliği derlenerek, bir farkındalık oluşturmaya ve genel durum ifade edilmeye çalışılmıştır. Çizgi roman yolculuğunun Türkiye’deki gelişimi incelendikten sonra, çizgi romanların tasarımsal manada incelemesini sağlayacak olan, tasarım ilke ve elemanlarına yer verilmiştir. Kompozisyon, renk, ton, çizgi, şekil, doku, yön maddelerinin her biri için başlıklar oluşturulmuş ve kendi başlıkları altında tanımları yapılmıştır. Tanımlar yapılırken yeterli ayrıntıya yer verilmeye çalışılmıştır. Araştırmanın son bölümünde ise ülkemizde, son 10 yıl içerisinde üretilen işlerden, 12 seçki örnek üzerinde, tasarım ilke ve elemanları baz alınarak genel değerlendirmelerde bulunulmuştur.