1876 Tarihli Kanuni Esasinin Hazırlanması İçeriği Uygulanması Tadil Edilmesi ve Yürürlükten Kaldırılması

Abstract

1876 Kanuni Esasi’si hukuk tarihimizde çok önemli bir yere sahiptir. Şöyle ki, 23 Aralık 1876’da padişah II. Abdülhamit’in ihsanı olarak Kanuni Esasi’yi, yani anayasayı ilanıyla beraber Türkiye tarihinde ilk kez anayasa ile tanışmış ve yeni bir hükümet sistemine, meşruti monarşiye geçmiştir. Kanuni Esasi’nin önemi tam da bu noktadır. Kanuni Esasi, Türkiye’de anayasal düzen ve meclis geleneği oluşturarak bu iki kavramı hukukun ve siyasetin asli unsurları haline getirmiştir. Biz de önemine binaen tez çalışmamızı Kanuni Esasi’nin anayasa hukuku çerçevesinde incelenmesi şeklinde yaptık. Tezde izlenilen yöntem şu şekildedir: Girizgâhtan sonra kısaca Kanuni Esasi’nin ilanına giden süreç ve ilanı anlatılmış, daha sonra konumuz olan Kanuni Esasi’nin içeriği, uygulanması, tadil edilmesi ve yürürlükten kaldırılması konularına geçilmiştir. İnceleme 1876 Kanuni Esasi’sinin ilan edilen ilk haline göre yapılmış, sonraki yıllarda yapılan değişiklikler ise ayrı başlıklar altında verilmiştir. Son olarak, Kanuni Esasi’nin asıl metninin dilinin ağır olması sebebiyle anayasa maddeleri günümüz Türkçesine çevrilerek verilmiş, gerekli yerlerde asıl metin dipnot olarak verilmiştir. Çalışmadaki tüm çeviriler yazara ait olup ancak kaynak gösterildiği takdirde kullanılabilir.