Opioid Bağımlılığının Tedavisinde Kullanılan Güncel İnovatif Yöntemler

Abstract

Bağımlılık; beynin istemli olarak kontrol edemediği, nüks ve iyileşme dönemlerinden oluşan kronik bir hastalıktır. Opioid bağımlılığı; madde kullanım bozuklukları arasında yer alan, tedavisi zor ve tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de gün geçtikçe bağımlı kişi sayısı artan halk sağlığı sorunudur. Tedavisi farmakolojik yöntemlerin yanında psikososyal ve davranışsal müdahalelerle uyum ile mümkün olabilmektedir. Farmakolojik tedavide kullanılan ajanların arasında naltrekson son zamanlarda kullanımı artan seçeneklerden biri haline gelmiştir. Naltrekson; opioid antogonistidir. Dünyada ilk kez 1970 yılında opioid kullanım bozukluğunda denenmiş ve 1984 yılında Amerikan Gıda ve İlaç Kurumu (FDA) tarafından alkol ve opioid kullanım bozukluğu tedavisinde kullanılması için onaylanmıştır. Naltreksonun oral, kas içi, depo formu ve cilt altı implant formu mevcuttur. Cilt altı implant formu halk arasında ‘’çip’’ olarak da bilinmektedir. Naltreksonun deri altı implant formu ilk olarak Avusturalya’da geliştirilmiştir. İlk kez 2005 yılında Rusya’da onaylanarak uygulamaya koyulmuştur. Ülkemizde ise 2016 yılında naltrekson cilt altı uzun etkili implant Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanarak opioid kullanım bozukluğu tedavisinde kullanılmaya başlanmıştır. Naltrekson tedavisi kişi tamamen arındığında ve fiziksel yoksunluk belirtilerinin geçmesinin ardından başlanmaktadır. Buradaki amaç nüksü önlemektir. Naltrekson deri altı implantın opioid bağımlılığında, oral naltrekson ve plaseboya göre üstünlüğünü olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Deri altı implant formunda yara yeri enfeksiyonu, alerjik reaksiyonlar ve skar doku oluşumu da görülebilmektedir. Ulaşabildiğimiz sınırlı sayıdaki çalışmalara göre naltrekson deri altı implantın opioid kullanımını azalttığı ve yüksek dozdan opioid kaynaklı ölümlerin önüne geçilebileceği belirtilmektedir. Anahtar kelimeler: Opioid bağımlılığı, naltrekson, deri altı implant