Gebelik Algısı Ölçeği: Ölçek Geliştirme Çalışması

Abstract

Amaç: Gebelik her kadın için özel ve kendine özgü bir yaşam deneyimidir. Dolayısı ile kadınların gebeliği algılama ve anlamlandırması da bireysel farklılıklara göre değişmektedir. Anne adaylarının gebelik sürecinde yaşadıkları problemler kadınlarda, beden memnuniyetsizliğine, gebenin ruh sağlığının olumsuz etkilenmesine, depresyon gelişmesine, kendine güven ve saygısının azalmasına, çevresiyle olan sosyal ilişkilerin de bozulmaya ve olumsuz vücut algısına sebep olmaktadır. Araştırmanın amacı “Gebelik Algısı Ölçeğini” geliştirmek, ölçeğin geçerlik ve güvenirlik analizlerini incelemektir. Yöntem: Ölçek; maddelerin oluşturulması, geliştirilmesi ve uzman görüşünün alınması, oluşturulan ölçeğin uygulanması, yapı geçerliliği ve güvenilirlik analizlerinin yapılmasını içeren 4 ana aşamada geliştirilmiştir. Araştırma online anket şeklinde 01.05.2020 – 01.02.2021 tarihleri arasında, 327 gebenin katılımı ile tamamlanmıştır. Bulgular: Ölçeğinin toplam madde sayısı 18 olarak belirlenmiş ve faktör yapısının da üç faktör altında toplandığı saptanmıştır. Ölçeğe ait açımlayıcı faktör analizi sonucunda, özdeğeri 1’den büyük olan 3 faktörün olduğu ve açıkladıkları toplam varyansın %54,152 olduğu görülmüştür. Faktör 1’in Cronbach Alfa değeri .84, faktör 2’nin Cronbach Alfa .80, faktör 3’ün Cronbach Alfa .81 olarak bulunmuştur. Çalışmamızda ölçek beşli likert tipte oluşturulmuştur (Kesinlikle Katılmıyorum, Katılmıyorum, Kararsızım, Katılıyorum, Kesinlikle Katılıyorum). Ölçekten alınabilecek en düşük puan 18, en yüksek puan ise 90’dır. Sonuç: Geliştirilen “Gebelik Algısı Ölçeği”’nin, faktör yapısı, madde toplam test korelasyonları ve güvenirlik katsayıları dikkate alındığında, gebelik algısını belirlemek amacıyla kullanılabilir bir ölçme aracı olduğu görülmektedir. Bu ölçek gebeliğin getirdiği sorunlara, bebeğe, geleceğe ve gebelik olgusunun kendisine yönelik algılar değerlendirilebilir ve kadının kendini eksik hissettiği noktalara yönelik danışmanlık yapılabilir. Bu durum hem kadın, hem bebek hem de aile açısından önemlidir.