Ameliyathanede Çalışan Sağlık Profesyonellerinin Stres Düzeyleri ve Ekip Çalışması Tutumları Arasındaki İlişki

Abstract

Giriş-Amaç: Ameliyathaneler ileri teknolojinin kullanıldığı, ekip çalışması ve doğru kararların hızlı alınarak, uygulamaya geçilmesinin önemli olduğu yerlerdir. Ameliyathane çalışanlarının bu ortamda karşılaştıkları stres ve bu stresin ekip çalışmasına etkisi hasta güvenliği açısından da önemlidir. Bu çalışmanın amacı, ameliyathanede çalışan sağlık profesyonellerinde stres düzeylerini belirlemek ve stres düzeyleri ile ekip çalışması tutumları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Gereç-Yöntem: Bu araştırma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tiptedir. Araştırma, Karaman ve Burdur ilinde olmak üzere iki ayrı hastanenin ameliyathane biriminde Eylül-Kasım 2022 tarihlerinde yürütülmüştür. Araştırmanın yürütülebilmesi için 2022/045 karar sayılı etik kurul izni alınmıştır. Araştırmanın örneklemini, araştırmaya katılmaya gönüllü 166 sağlık profesyoneli oluşturmuştur. Veriler, yüz yüze görüşme yöntemiyle, tanımlayıcı bilgi formu, algılanan stres ölçeği (ASÖ) ve ekip çalışması tutumları ölçeği (EÇTÖ) kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, bağımsız örneklem t testi, ANOVA ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Sağlık profesyonellerinin, ameliyathanede çalışma süresi ortalama 14,73± 9,35 yıl olup, haftalık ortalama çalışma süreleri 52,69± 19,25 saat, %51,8’i kadın,%56’sı lisans mezunu,%37,3’ü ameliyathane hemşiresi,%32,5’i anestezi teknikeri,%21,1’i cerrah,%9’u anestezi hekimidir.Sağlık profesyonellerinin ASÖ puan ortalamaları 28,89±6,48, EÇTÖ puan ortalamaları 114,75±13,40’dır.Ameliyathanede çalışan sağlık profesyonelleri arasında meslek grupları ile ASÖ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık var iken(F=6,62;p=0,00),EÇTÖ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yoktur(F=0,198;p=0,89).EÇTÖ toplam puan ortalaması en yüksek cerrahların olup,ASÖ puan ortalaması en yüksek ameliyathane hemşirelerinindir. Sağlık profesyonellerinin ASÖ puan ortalaması ile EÇTÖ puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır(r=-0,83, p=0,28).ASÖ puan ortalaması ile EÇTÖ ekip yapısı alt boyut puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönlü ve orta düzey bir ilişki bulunmuştur(r=-0,25, p=0,00). Sonuç: Sağlık profesyonellerinin algılanan stres puanları orta düzeyde, ekip çalışması tutumları ise orta düzeyin üzerinde olup, algılanan stres puanı arttıkça, ekip yapısı puanının azaldığı görülmektedir. Bu doğrultuda cerrahi ekip üyelerine yönelik stres düzeylerini azaltma ve ekip çalışması tutumlarını geliştirmeye yönelik eğitimlerin planlanması, var olan sorunların saptanması, giderilmesine yönelik bireysel ve kurumsal girişimlerin yapılması önerilmektedir.