Kültürel Mirasın Sürdürülebilirliği Bağlamında Kültürel Peyzajın Önemi: Konya Örneği

Abstract

Kültürel miras, bir toplumun geçmişini yansıtan, toplumsal belleği oluşturma ve taşıma görevi üstlenen, günümüze ve geleceğe ilettiği birikimler ile oluşacak şekillenmelere yön veren, böylece toplumların varlıklarını sürdürmelerini sağlayan değerler bütünüdür. Kültürel mirasın korunması ve sürdürülebilirliği, toplumlar için önem taşıdığı gibi, kentlerin imgeleri ve kimliklerinin oluşumu ve geleceğe aktarımı bakımından da son derece önemlidir. Bu bağlamda kentteki kültürel peyzaj değerlerinin ve kültürel peyzaj alanlarının tespitinin, bu değerlerin korunarak sürdürülebilirliğinin sağlanmasının ve bu alanlar üzerindeki değişimlerin yönetilmesinin, somut ve somut olmayan kültürel mirasın korunmasındaki görevi büyüktür. Araştırma kültürel peyzajların, kültürel mirasın en önemli bileşenlerinden biri olduğuna, aynı zamanda kültürel peyzajın biçimlenmesinde kültürel miras değerlerinin önemli rol oynadığına vurgu yapmayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, araştırma kapsamında kültürel peyzaj kavramı ve kavramın tarihsel süreç içerisindeki gelişimi incelenmiş, Konya kenti ölçeğinde var olan kültürel peyzaj alanlarından, değerlerinden örnekler sunulmuş, bu alanların kent kimliğine ve kültürel mirasa olan etkisi araştırılmıştır. Araştırmada, yerinde gözlemler ve nitel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Literatür ve yazılı kaynaklar taranarak, kültürel peyzajların kullanıcıların belleğinde oluşturduğu anlam yüklü hatıraların belirlenmesi ve bunların kültürel mirasa yansımalarının tespit edilebilmesi açısından farklı yaş gruplarından kentliyle sözlü mülakatlar yapılmıştır. Sonuç olarak günümüzde bilim, politika, tasarım ve planlama alanlarında yer edinen, doğa ve insan arasındaki etkileşimin bir ürünü olan kültürel peyzajların biçimlenmesinde kültürel mirasın önemli bir rolü vardır. Bu bağlamda kültürel miras ve kültürel peyzajın karşılıklı etkileşim halinde olduğu, özellikle kültürel peyzaj değerleri yüksek olan Konya gibi kentlerde, kültürel mirasın korunması açısından bu değerlerin saptanmasının, alınacak koruma, tasarım ve planlama kararlarında bu envanterlerin kullanılmasının son derece gerekli olduğu sonucuna varılmıştır.