İhracat Teşviklerinin İncelenmesi ve Firmaların Sipariş Miktarlarına Etkisinin Analizi

Abstract

Ülke ekonomilerinin ve firmaların yoğun rekabet yaşadığı günümüzde ihracatın yeri çok önemlidir. Dış pazarlara giren ve girdikleri pazarlarda kalıcılık sağlayan firmalar kendi sektörlerinde büyümeleri ile birlikte aynı zamanda ülke ekonomisine de ciddi katkı sağlayacaklardır. Bu durum beraberinde ekonomik kalkınmayı getirecek ve ülke dış ekonomide söz sahibi olmaya başlayacaktır. Rakiplerin fazla sayıda olduğu ve teknolojinin sürekli değiştiği bu yüzyılda önemli olan yeniliklere açık olmak ve kendini daima geliştirmektir. Rekabet koşullarından dolayı çekimser davranan üreticiler zaman zaman devlet desteklerine ihtiyaç duyarlar. Üreticisini dış pazara kazandıran devlet ekonomileri kendi ülkelerinin gelişimine de katkıda bulunarak ülkeye döviz girdisi sağlayarak ülkedeki döviz darboğazından kurtulur. Devletler verdikleri bu teşvikler sayesinde ekonomilerinin temelini etkileyen faktörleri minimum seviyeye indirerek firmaların da etkilenmesini azaltırlar. Her ülkenin ekonomik kalkınma için verdikleri teşvikler farklılık göstermektedir. Bu çalışmada, vergi iadesi olarak yapılan ihracat teşviklerinin stok politikalarına etkileri incelenerek firmaların kalkınmasına katkıda bulunmak ve bu teşviklerin ülke ekonomisine kazandıracağı kazanımları incelenmektedir. Örnek analiz kısmında, Net Bugünkü Değer yaklaşımı kullanılmıştır. Teşvik ödemedeki gecikme süresi ve teşvik miktarının dikkate alınmadığı modellerde sipariş miktarı değişmezken, bu çalışmadaki modelde sipariş miktarı teşvik miktarı ile artmakta, teşvik ödemesindeki gecikme süresinin artması ile azalmaktadır. İleriki çalışmalarda bu çalışmada ele alınan deterministik problem parametrelerinin stokastik olarak değerlendirilmesi ve çoklu perakende şeklinde ele alınması problemin daha gerçekçi bir uygulama alanı bulmasına yardımcı olacaktır.