Helikopter Ebeveyn Tutumunun Okul Öncesi Dönem Çocuklarda Sosyal Becerilere Etkisi

Abstract

Helikopter ebeveyn tutumunun okul öncesi dönem 5-6 yaş çocuklarda sosyal becerilere etkisinin incelendiği bu araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma grubunu Manisa il merkezinde ikamet eden, 2021-2022 yılında anaokuluna devam eden 5-6 yaş aralığındaki çocuklar ve ebeveynleri oluşturmuştur. Çalışmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 142’si (% 47) kız, 180’i (% 53) erkek çocuğuna sahip toplam 302 anne ve 302 baba çalışma grubunu oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama araçları olarak ebeveynlerin helikopter tutumuna sahip olup olmadığını belirlemek amacıyla ‘Algılanan Helikopter Ebeveyn Tutum Ölçeği (AHETÖ)’, çocukların sosyal becerilerini belirlemek amacıyla ‘Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği (4-6 Yaş)’ ve katılımcıların sosyo-demografik özelliklerini saptamak amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan “Öğrenci ve Aile Tanıma Formu’’ kullanılmıştır. Araştırma verileri SPPS 25 ve AMOS 25 (IBM Corp. Released 2017.IBM SPSS Statistics for Windows, Version 25.0. Armonk, NY: IBM Corp.) programları aracılığı ile gerçekleştirilmiştir. Ölçeklerden elde edilen puan ortalamaları arasında anlamlı ilişki Pearson Korelasyon Analizi ile test edilmiştir. Gruplar arası karşılaştırmalarda iki grubun olduğu karşılaştırmalarda, bağımsız gruplar için t testi, üç ve daha fazla grubun olduğu karşılaştırmalarda ise tek yönlü ANOVA (analiz sonucunun anlamlı olduğu durumlarda Tukey çoklu karşılaştırma analizi) yürütülmüştür. Çocukların farklı sosyal becerilerinde helikopter ebeveyn tutumlarının katkısı ise yapısal eşitlik modellemeleri ile sınanmıştır. Elde edilen sonuçlar incelendiğinde hem baba hem de annenin helikopter ebeveyn tutumlarının, çocukların sosyal becerilerini pozitif yönde ve anlamlı düzeyde yordadığı görülmektedir. Ayrıca anne ve baba helikopter tutumları arasında orta düzeyde bir korelasyon olduğu görülmüştür. Anne ve babaların sergilediği helikopter ebeveyn tutumlarının eğitim düzeyi ile anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Ebeveynlerin etik ve ahlaki konularda sergiledikleri helikopter ebeveyn tutumunun cinsiyet ve kardeş sayısı ile anlamlı olarak farklılaştığı görülmüştür. Çocukların sosyal beceri düzeyleri cinsiyet ve kardeş sayısı ile anlamlı olarak farklılaşırken eğitim düzeyi, meslek değişkenleri ile anlamlı bir ilişki saptanmamıştır.