Burgazi Fütüvvetnâmesi’ne Göre Ahiliğin İnsan Yetiştirme Yöntemi ve Bunun Günümüze Yansımaları

Bu çalışma, Beyazıt Kütüphanesi’nde kayıtlı 5481 numaralı Burgâzî Fütüvvetmâmesi’nden yola çıkarak Ahiliğin insan yetiştirme konusunda takip ettiği yöntemleri ve bunun günümüze yansımalarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Literatürde ahlak eğitimi ve Ahilikle ilgili çalışmalar olmasına karşın Ahiliğin tüzüğü kabul edilen Fütüvvetnamelere yeterli ilginin gösterilmediği düşünülmektedir. İlk Türkçe Fütüvvetnamelerden biri olan Burgâzî Fütüvvetmâmesi, Türkiye Selçukluları döneminde kaleme alınmasına rağmen günümüzün toplum yapısı ve eğitim sistemine ışık tutması açısından önem arz etmektedir. Bu araştırmanın yönteminde, nitel, betimsel bir araştırma yöntemi benimsenerek, doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Konu kapsamında ele alınan Fütüvvetnamenin günümüz Türkçesiyle çevirisine yer verilmiştir. Fütüvvetname’de ahlak eğitim modelinin unsurları; ilkeleri, yöntemi, amacı, içeriği, hedef kitlesi ve ortamı hakkında bulgular elde edilmiştir. Ayrıca Burgâzî Fütüvvetnamesi’nin 5481 numaralı nüshası ile daha önceki yıllarda Abdulbaki Gölpınarlı’nın tahlilini yaptığı Millet Kütüphanesi, Ali Emîrî’de 1352 numarada kayıtlı olan nüshanın karşılaştırılması yapılmıştır. İnceleme sonunda, Burgâzî Fütüvvetnamesi’nin ahlak eğitimi açısından başarılı bir eğitim modeli sunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ahlaki donanıma sahip insan yetiştirme amacıyla ele alınan eserde; ayetler, hadisler, kıssalar, semboller ve rol-model eğitim teknikleri, etkili bir yöntem olarak kullanılmıştır. Ahlaki eğitimde eserin; her zaman, her yerde ve herkese uygunluk ilkesini benimsediği görülmektedir. Bu yöntemlerin günümüzün ahlak eğitiminde de etkili bir metot olarak uygulanabileceği düşünülmektedir. Çalışmanın literatüre katkı yapması beklenmektedir.